Weiter-Wirken

Pfingstpredigt zu Apostelgeschichte 1,8; 2,1ff und Römer 16,1ff

Pfarrerin Ruth Oppliger, 28. Mai 2023

Das Wirken Gottes: Geist - Kraft

Mir fiire Pfingschte, 50 Tag na Karfritig u Oschtere. Pfingschte isch ds Fescht vom heilige Geischt u dr Afang vo üser christleche Chiuche. Gott würkt düre Heilig Geischt.

I üsem christleche Gloube kenne mir d Lehr vor Dreieinigkeit. Gott zeigt sech üs dreifaltig. D Formle «Gott Vater, Sohn u heilige Geischt» isch üs bekannt, aus Gruesswort, aus Ared i Gebät. Mir wärde touft ufe Name vom dreieinige Gott:

-Gott als Vater beschribt di göttlechi Schöpigsmacht. Derbi zeigt sech Gott ir Bibu durchus ou müeterlech u aus Schöpferin vo auem Läbige.
-Im Sohn Jesus wird Gott für Mönsche erfahrbar u isch ds biblisch bezügte Vorbild vor gläbte Liebi.
-Im heilige Geischt würkt Gott aus Chraft i üs. Ds Läbe wird gäng wieder erneueret u d Hoffnig cha wachse.

Dr heilig Geisch. Di heiligi Geistchraft. Wi chani mir das vorschteue? Mir finge natürlech Beschriebige derzue ir Bibu.

Im AT heisst Geischt «ruah». Si isch wiiblech u das hebräische Wort bedütet: Atem, Wind, Huuch. Dr göttlech Atem schafft Läbe. Ps 104,30.

Im NT finge mir d Erzählig vom eigetleche Pfingschtereignis, ir Apg 2,1ff. Nachdäm Jesus am Uffahrtstag für gäng i Himmu isch, chunnt dr heilig Geischt uf aui Mönsche. Das wird aus Bruuse beschriebe, aus heftige Sturm. Zunge us Füür si erschiine. Aui wärde erfüut vom Geischt, so heisst i däm Bricht.

Menschen empfangen den heiligen Geist

No zu Läbzyte het Jesus sini Jünger u Jüngerinne druf vorbereitet, dass er nid für gäng wird bi ihne uf dr Wält si. Nam Tod u nar Uferstehig, ir Zyt zwüsche Oschtere u Uffahrt, isch Jesus  Christus verschiedene Lüt erschine u het se beuftreit, si Botschaft vor Liebe z verchünde u i sim Sinn witerzmache, de Mönsche z häufe, z heile u z toufe.

Zersch ischer dr Maria Magdalena erschiene u het se ufgforderet, z verchünde, was si erläbt het. Näbscht dr Maria u de namentlech erwähnte Jünger, hei ou viu angeri Manne u Froue Jesus begleitet u ungerstützt. Grad bevor Jesus Christus 40 Tag nar Uferstehig, für gäng isch i Himmu gfahre, het er sine Lüt versproche, dass si di nötigi Chraft wärde übercho, witerzmache, derdür, dass dr heilig Geischt über se wird cho.

«Ihr werdet aber Kraft empfangen, wenn der heilige Geist über euch kommt und ihr werdet meine Zeugen sein, in Jerusalem, in ganz Judäa, in Samaria und bis an die Enden der Erde.» Apg 1,8.

Weiter - Wirken

Wiiter Würke. Die, wo Jesus als Sohn vo Gott hei verehrt, wo a si Tod u si Uferstehig hei gloubt, hei zur Entstehig vo üser Chiuche biitreit. Das isch ä länge, komplizierte Prozess gsi, wo Johrzähnte het duuret. Zu dene Lüt, wo Jesus scho zu Läbzyte hei begleitet u sis Evangelium hei witerverkündet, si witeri derzue cho.

Ä wichitgi Person isch dr Poulus. Är legitimiert sis Amt als Apostu dür ne persönlechi Erschiinig vo Christus. Dür Reise vom Poulus u angerne, si verschiedeni christlechi Gmeinde entstange, vo Chliiasie, über Griecheland, bis Rom. Dr neu Gloube u di neue Gmeinde si vielerorts u lang bekämpft worde. D Mönsche, wo sech derfür hei igsetzt, si i Gfahr gsi u hei ihre Gloube hüfig ou mitem Läbe zahlt.

I de Briefe vom Poulus, wo mir im NT hei, chöi mir d Entstehig vore christleche Theologie beobachte. Dr Poulus erlüteret Theme u beantwortet Froge, wo sech i de Gmeinde schteue. Är entwicklet ä Grundlag für ds Läbe im Gloube a Gott vom AT u a Christus als Sohn vo Gott, wo isch uferschtange.

Luege mr ä Momänt ufe Römerbrief. Wi denn üblech, het dr Poulus sini Wort eme Sekretär diktiert. Dr Brief isch 56/57 nach Chr. ds Korinth entstange. Rom isch denn ä neui, christlechi Gmeind gsi, wo nid dr Poulus säuber het gründet, -är isch zum Zytpunkt, woner der Brief schriibt, ou no nie dert gsi.

D Gmeind beschteit houptsächlech us Heidechriste, auso us Lüt, wo nid si jüdisch gsi, vorem Bekenntnis zu Christus. Dermit si sie nid vertrout mit de Schrifte vom AT. Äs geit houptsächlech ums Verhältnis vo Jude einersits u Heide angerersits zur Botschaft vo Jesus.

Ä bsungrige Teu intressiert mi im Zämehang mit em Thema «Weiter - Wirken». Am Schluss vom Brief gits ä längi Gruessliste. I der Liste wird üs eis dütlech, nämlech wi viu Mönsche sech für di jungi Chiuche hei igsetzt. Wi viu Manne u Froue si doch Züge u Züginne worde u hei im Name vo Christus witergmacht!

Nume äs paar Zile us der länge Liste Röm 16,1ff: «Ich empfehle euch unsere Schwester Phöbe, die Diakonin der Gemeinde von Kenchreä… Grüsst Priska und Aquila, meine Mitarbeiter in Christus… Grüsst Maria, die viel für euch getan hat… Grüsst Andronikus und Junia, die meine Gefangenschaft geteilt haben. Sie sind angesehen unter den Aposteln und haben schon vor mir zu Christus gehört…»

Wemer der Ufzählig vo so viune Grüess a ungerschiedlechi Lüt zuelose, de chunnt üs das vilicht längwilig vor. We mr aber däiche, dass ds Überbringe vo Briefe di einzigi From vome Ustusch über grossi Distanze isch gsi, de überchunnt das ä ganz angere Schteuewärt. I finge di Gruessliste würklech spannend.

Witer – Würke. Zersch isch mr dr fründschaftlech Ton i dene Zile ufgfaue. Wi nätt u ufmerksam dr Poulus a aui däicht u se lot grüesse. Für viu Bekannti het er äs liebs Wort fürig u ä Gruess. Dr Poulus schaffet so äs familiärs, vertrouts Klima für si theologischi Botschaft. Di vile frömdartige Näme schteue sech i däm Zämehang wine grossi Familie dar. Dür di eifache Grüess bringt är dene, wo sech im Name vo Christus isetzte, Wärtschätzig entgäge. Är drückt si Achtig für di Mönsche us u seit: I nime euch wahr, i weiss, was dir im Name vom Evangelium leischtit, u i bi euch dankbar!

U das tuet jedere u jedem guet, -äs Lob, ä Dank cha Wunder bewürke.

I dene Grüess im Römerbrief 16 steckt viu Mönschlechkeit u Wärmi u das gfaut mr. Dr iifrig Apostu Poulus, dr intellektuell Theolog, zeigt sech hie ime ganz angere Liecht. Är schätzt Mönsche, är pflegt d Beziehige zuene, ou wener no so wit wäg isch.

Dass dr Poulus ä gueti Athmosphäre schafft, isch vor auem ou für d Gmeind ds Rom sehr wichtig. We mr d Liste vo de Näme aluege, entdecke mir, dass es Riiche u Armi, Freii u Sklave, Grieche u Römer, Heidechriste u Judechriste, Froue u Manne si, wo dr Poulus i sir Gruessliste erwähnt. Aui zäme soui, trotz ihrne Ungerschiede, so hoffet dr Poulus, i dr Gmeind ds Rom d Gmeinschaft vor Chiuche biude, i Friede u Einheit. Äs git ke Ungerschied zwüsche Völker, Gschlächter. Aui soue eis si i Christus, ou Manne u Froue si eis, auso glichgschteut, nach dene Wort vom Poulus.

-Witer - Würke. Dr Poulus zeut hie i der Gruessliste verschiedeni Froue uf, dervo zwo, wo äs höchs chirchlechs Amt hei usgfüehrt. U das isch dr anger Grund, worum i dä Text so interessant finge. Di Ufzählig zeigt Wichtigs über d Mitarbeit vo de Froue i de urchristliche Gmeinde

Äs begägne üs:
-D Priska, si wird aus Mitarbeiterin bezeichnet, si het mitem Aquila em Poulus ds Läbe grettet.
-D Maria het viu für d Gmeind Rom gmacht.
-Ou Tryphaina, Tryphosa u d Persis, wo viu für Christus gleischtet het, si ir Liste erwähnt.
-D Mueter vom Rufus isch füre Poulus wine eigeti Mueter gsi.
-U de läse mr no vor Julia u vor Schweschter vom Nereus.

Uf 2 Froue, wo dr Poulus erwähnt, wotti nöcher igo. Zersch zur Phöbe. Si isch aus Diakonin bezeichnet. Am Afang vor Liste erschiint ihre Name. Si wird dr Gmeind ds Rom empfohle. Offebar isch si derbi vom Oste nach Rom umzsiedle. Si wott gärn ir römische, christleche Gmeind ufgno wärde. Wahrschiinlich isch si d Überbringerin vom Brief vom Poulus ad Römer. Dr Poulus empfiehlt se usdrücklech de Gmeinsmitglieder. Si soue se guet ufnä, wüu si säuber scho viune, drunger em Poulus säuber, heig ghuufe. D Phöbe wird aus Diakonin bezeichnet. Ds griechische Wort «diakonos» heisst Diener, aber bezeichnet wird dermit ä höchs chirchlechs Amt. We d Phöbe aus «diakonos» bezeichnet wird, so wird si i de meischte Übersetzige zur Dienerin gmacht. So ou no ir aute Zürcher Übersetzig. D Phöbe isch dert aus Dienerin ir Gmeind ds Kenchreä beschriebe. We bime Ma «diakonos» schteit, het me ou ir Übersetzig «Diakon» lo schto, was usdrückt, dass äs sich um nes Amt handlet. Ir überarbeitete ZH Übersetzig vo 2007 schteit jetz richtigerwiis nümm Dienerin, sondern Diakonin. D Phöbe isch auso nid eifach, wi johrhundertelang übersetzt, ä hiufsbereite Mönsch, nei si isch Diakonin gsi ir Chiuche u het somit, gliichgeschteut mit de Manne, äs wichtigs Amt usgfühert. Aus Diakonin empfiehlt se dr Poulus.

Jetz no zur Junia. D Junia isch, zäme mitem Andronikus, mitem Poulus im Gfängnis gsi. Dr Poulus betitlet beidi aus agsehnegi Aposchtle. Scho vor ihm heige si sech zu Christus bekennt. Sitem Mittuauter isch i de Übersetzige us dr Junia ä Junias worde u dermit ä Ma. D Theologe hei sech nid chönne vorschteue, dass ä Frou mitem Titu «Apostolin» isch uszeichnet worde. Drum isch us dr Frou Junia dr Ma Junias worde. Mi weiss hüt, dass im Altertum dr Name Junias fürne Ma gar nid existiert het. Korrekterwiis heissts ir neue ZH Übersetzig jetz Junia.

I dr früeche Chiuche bezeichnet me dr Zwölferkreis, wo Jesus zu Läbzyte het begleitet, aus Jünger. Zum Kreis vo de 12 hets witeri Froue u Manne gha, wo Jesus gfolgt si. Äs het ou Jüngerinne gä, wi d Maria Magdalena.

Aus Apostle wärde die bezeichnet, wo Jesus no säuber hei kennt oder wo vo ihm ire bsungrige Vision si beuftreit worde, wi dr Poulus. Apostle si die, wo nam Tod vo Jesus legitmiert si, si Botschaft witerzverkünde. D Maria Magdalena isch di erschti Zügin vor Uferstehig u si wird zur erschte Verkündigerin vo der Botschaft. Vo Jesus Christus säuber wird si zur Apostolin igsetzt. U hie im Römerbrief begägne mr no dr Apostolin Junia.

Witer – Würke. Mir begägne i der Liste, näbscht viune angerne wichtige Froue u Manne, 2 Froue mit höche kirchelche Ämter: Dr Diakonin Phöbe u r Aposchtolin Junia. Vore Glichstellig vo de Froue ir Antike i üsem Sinn cha ke Red si. Aber Jesus het i sim Läbe, i sim Evangelium, d Froue u d Manne glich behandlet. Füre Poulus isches offebar säubverständlech, dass di Froue di Ämter usfüehre, -was viu no bis hüt nid für müglech haute.

Heute Wirken

Wi chani mir dr heilig Geischt vorschteue? Wi würkt dr heilig Geischt bis hüt?

Är isch wine Windhuuch, äs Bruuse oder äs fiins Lüftli. Äs isch dr Atem vo Gott, wo Läbe schaffet u bewahrt. Äs isch d Begeisterig, ds Füür zum Handle, wo vo Liebi prägt wird. Di heiligi Geistchraft isch d Macht zur Bewegig, d Müglechkeit zur Veränderig.

I cha Witer- Würke. Dür d Chraft vom heilige Geischt hei mr aui d Ufgab, d Fähigkeit zum Mitgschtaute vo üsem Läbe, vor Chiuche, vor Wält, so wi Gott se gmeint het.

Äs git viu z tüe. Für mi, für üs, grad hüt. Jedu u jedi vo üs het angeri Gabe u Ufgabe. Mir dörfe u müesse se isetze, hüt.

D Geischt Chraft würkt bis hüt dür üs, u nume dür üs, we mr bereit si derzue.